Friday, 28 April 2017

Article - KHAWNGAIHNA LALȚHUTPHAH CHU HUAI TAKIN I HNAIH ANG U



KHAWNGAIHNA LALȚHUTPHAH CHU HUAI TAKIN I HNAIH ANG U

            “Tichuan, vânahte kal tlang tawh Puithiam Lalber ropui tak, Isua, Pathian Fapa chu kan neih avângin kan thurin hi i pawm tlat ang u. Puithiam Lalber, kan chak lohnate min hriâtpui theilo nei kan ni si lo; keimahni anga kawng tinrênga thlêmna tâwk tawh, sual erawh chu sual lo, nei kan ni zâwk e. 

            Chutichuan, zahngaihna kan hmuh theihna tûr leh, puih kan ngaih huna ṭanpuina khawngaihna kan hmuh theihna tûrin, khawngaihna lalṭhutphah chu huai takin i hnaih ang u.” (Hebrai 4:14-16) 

            Pathian ringtu nih hi amah bêlchiang tute tan chuan ava lo vanneihthlâkin, ava lo thlamuanthlâk țhîn em! Pathian ropui ber ringtu ni si hian thlaphâng leh hlau rêng rêng te hian nun kan lo hmang mai țhînte hi a pawi mang e!

            Puithiâm Lalber Isua, kan chaklohnate min hriâtpuitu, thlêmna tinreng tawk tawh, sual erawh sual velo neitu kan ni tih hre rengin, eng hunah leh khawi hmunah pawh Zahngaihna kan hmuh theih nan leh puih kan ngaih pawha țanpuina kan hmuh theih nân khawngaihna lalthuțphah hi huai takin i hnaih țhîn ang u

Article - GERASIN RAMHUAIZAWL



GERASIN RAMHUAIZAWL

            Chanchințha Marka ziak bung 5 kan chhiar chuan, Lal Isuan Gerasin ram ami, ramhuaizawl a tihdam thu kan hmu a. He mi, ramhuai bawlhhlawh pai hi thlan ațangin alo chhuak a, Isua nên an intâwk ta a ni. A hming pawh Nuaia inchhal khawpin ramhuai a pâi țeuh mai a; chung ramhuaite chuan nasa takin an ti buai țhîn a. Mahse, Lal Isua nên an intâwk ta a, an hlauva, a bul lawka tlang panga awm vawk kawchhungahte chuan luh an dîl ta a. Lal Isua chuan a phalsak veleh chuan, vawk kawchhungahte chuan an lût ta a; vawkte chu dîlah tlân lûtin, tui hâkin an thi ta ani, tih kan hmu a. Vawk sânghnih lâi an ni! Vawk neitute chuan an ram chhuahsan tûrin an ngên ta chiam a. 

            Chutichuan, chu ram chu chhuahsana râl lehlam kai tûra Isua chu lawnga a chuân dawn lai takin, ramhuai man hnu khan a hnêna awm reng a ngen a (ral lehlama kai ve a duh a). Mahse, Lal Isuan engtin nge a tih?
    "I inah i țhiante hnenah haw la,
     Lalpan i tan thil a tihsak che hi
     a ropuina leh a khawngaih zia che
     hi va hrilh rawh," a ti ta zawk a.
                                 (Marka 5: 19).

            Ani, kei, Setana leh a hote, ramhuai tamtakin a tih buai fo țhin; Pathian leh mihringte mit hmuh pawha misual râpthlâk tak ni țhîn hi, Lal Isua nên kan intâwk ta a. Lal Isua thil tihtheihnain ka chunga ramhuai thuneihna zawng zawng lak ata min ti zalên ta a. Vanram Candidate ka lo ni ta a! Vanram thlen thuai thuai chu ka nghâkhlel ta fova, "Aw ral mai rawh lei ninawm!" tiin lei hringnun pêla ral lehlam, Lal Isua hnên kai ve mai ka duhin ka châk țhîn: Thihna, lusûn leh țahna rêng rêng awm tawh lohna hmun chu!

            Mahse, Lal Isua erawh chuan, a chhandamna chanchințha, kei misual chhandamna thu hi khawvêla hril tûrin min la duh a; thihna lui ral lehlam ka kai a la remti hrih lo. Khawngaih rawngbâwl hna thawk hrih tûrin khawvêlah hian min la zuah a, "I inah i țhiante hnenah haw la, Lalpan i tan thil a tihsak che hi a ropuina leh a khawngaihzia che hi va hrilh rawh," min ti ta zâwk a ni!

    Kraws hmangaihna thu hril zêl hi
    Țûl lo sela, ka lal Isu,
    Lei hrehawm hi chhuahsan thuai a
    I hnên thlen ka nghâkhlel e!

Article - SUAL NIH INHRIÂTNA HREHAWM TAK CHU



SUAL NIH INHRIÂTNA HREHAWM TAK CHU

            Fîmkhur lo taka thil kan lo tihsual tawhte tûn hnua kan hriâtchhuah fo țhin hian a rûkin min ti hrehawm fo țhîn a ni. Theihnghilh kan châk a, mahse chhungrila inthiâmlohna lian tak chuan chuti maiin min thlah duh bîk si lo; Kan sual kan hriâtchhuah fo te hian min ti thlaphâng țhîn!

            Rom Sipai officer, a hming  Marcellus chu mi fel tak ani a, mahse Rom lal fapa eirûk ching deuh Gaius an diklo taka thil tihtîr a tum chu a tih duh loh avangin, Rom ațanga Sipai post hla ber leh hrehawm bera an ngaih Palestine (Palestina) ramah an sawn ta a (Isua hunlai pawh khan Political posting hi alo awm daih tawh a ni ang e)! Marcellus leh a chhiahhlawh rinawm Demetrius chuan Palestina rama Rom Sipaiho chu an va zawm ta a.

            Țumkhat chu, Kalhlen Kût laiin Demetrius chuan Jerusalem kawtthlêr ah Isua Krista an tih chu hmaichhanah a hmu tawh a. Mi danglam tak a ni, tiin a pu Marcellus pawh a lo hrilh tawh nghe nghe a. Chumi hnu, ni rei vak lovah chuan he Isua Krista an tih hi Rom Sipaiten an man ta mai a (Judaho ten an hêk vang ani âwm e). Puithiam lal Kaiafa leh Senhadrin ho hmaah an rawn hruai phawt a; chuta țang chuan Pontia Pilata hnênah; mahse Pontia Pilata chuan mawh phurtu nih a duh lova, kut alo sil san tâk avangin, Galilee mite chunga rorêltu tûra ruat bîk - Herod Agrippa hnênah an hruai leh ta a; ani chuan tihhlum alo remti ta a ni.

            Isua Krista chu Krosah a hrehawm thei ang bera sawisak hlum tûrin Rom Sipaiho kutah pêk ani ta a: a tihlum tu te ho turin ('Commander' ni tûrin) Marcellus chu an hotu ber Centurion Paulo chuan a ruât a. Hetianga  misual sawisak hlum hi thil tih hrehawm tak mai a nih avangin, Centurion Paulo chuan Marcellus pawh chu zu in rui hmasa tûrin thurâwn a pe a. A pu thurâwn ang ngeiin Marcellus pawh chu "kai chhek chhawkin" a thawk chhuak ta a ni.

            Isua Krista kawrfual chu țhum vâwra inchuh tûrin Marcellus chuan a ti a, Kros hnuaiah chuan țhum an vâwr ta a: amah Marcellus bawk chuan chu kawrfual chu a man ta hlauh mai a, a hâwn ta a. 

            A zu ruih chu alo reh a, Marcellus chu a lo harh fîm a; a thil tih avang chuan a inchhîr ta ngawih ngawih a. Eng thil sual a tih vangin nge,  Isua Krista kha thi tûra tih a nih, tih pawh hre mumal lova khati taka a nghâisa ta vak mai kha, a chhan leh vâng a han ngaihtuah vang vang țhîn a, "Ka lo ruih êm vang alo ni!" 

            Marcellus a rilru hrehawmna chu a zual zêl a, chhun leh zan pawh hrehrang tawh lovin, mu leh mal nei meuh lovin a khawsa ta a. Demetrius hnênah chuan kawrfual chu paih bo tûrin thu a pe a. Mahse, kawrfual paih bo ngawt chuan a thinlung chhung hrehawmna chu a paih bo ve thei si lo!

            A pu rilru hrehawmna țâwmpuitu chhiahhlawh Demetrius erawh chu Jerusalemah kalin sangha mantu, pa lian pui - Petera hnênah baptisma a va chang ta a, chutah chuan Juda Iskariota thlâktu Matthaia leh Barsabas Lustus te pawh a va hmêlhriât ta nghe nghe a .....

            Chhiartu duhtak, Marcellus leh Demetrius te putu thawnthu chu duhtâwk tawhin, kan thupuiah khian kîr leh tawh ila. Kan nitin nunah, rilru fîm taka ngaihtuah chunga thil rêng rêng kan tih hi a lo va țûl dâwn êm! Tûnhma i hun kal tawh ahte Isua Krista hi i lo ti duhdah țhîn tawh em le? A duhloh zâwng thil tih rêng rêng chu amah tih duhdahna a ni si a! Chu i thil tihsual ațanga i neih khâwl rosum emaw, in leh lo emaw, thawmhnaw emaw  kha i paih bo rîkngawt khan, i thinlung chhungril taka thlaphânna kha a paih bo dâwn chuang lo. Marcellus ang khian i sualna chuan a rawn ûm phâk dâwn tho tho che asin! A chhiahhlawh Demetrius erawh a nihlawh ta a ni.

Article - MI PATE CHHINGKHUÂL KAL AN HAW



MI PATE CHHINGKHUÂL KAL AN HAW

            Tûkin chu Police bus, a chhunga Combat Uniforn ha, țhu țhup nên kan intâwk a. Ka hmêlhriât te (ka hnuaia lo thawk tawhte) pawh ka han hmu a. Hengho hi Punjab, Uttar Pradesh leh Manipur ahte Election Duty kal, lo hawh leh mêkte an ni tih ka hrechhuak ta mai a. An motor leh an mahni pawh an bâl, an chauh hmêl khawp a. An zînga kal ve, 2nd IR Battalion a ka han awm ve lai pawha ka lo hruai ve fo tawh Havildar Bikram Chorai ka hrechhuak a, ka khawhmuh a fiahlo nghâl a, ka hrawkah hian engemawin min hnawh ta tlat mai a!

            Bikrama chu a țhiante rualin Election Duty hian a kal ve ngei a. Mahse, Gauhati an thlenin a na thut a, a boral ta mai a; ruângin kuang chhungah a rawn haw hmasa ta bîk kha ani a!
  
            Chuvangin, tûkina hlim êm êma mi nupui fanau an inhmuah laih laih laiin, Bikrama nupui Lily leh an fate hrilhhai tûr chu ka mitthlâ a, reitak chu ka motor khalh lai ti dingin, steering bawhin ka kûnpui ta ani. Lily chuan a fate pathum kha engtin tak hnêm thiam ang maw!

 "Mi pate chhingkhual kal ang hawng
  An hrailengten par ang an lâwm,
  Hrilh an hai lua e ka hrai ve hi!"

Service dang kan an ve lohnate hi miten an hrethiam lo fo rêng ani, tihte min ngaihtuah tîr reuh reuh a.  

  "Tuifinriâtah leh khawmualah leh
  Vân boruâkah pawh,
  Ka nunna hiâl pawh chân dawn mah
  ila, Hotute thupêk zâwmin

  Ka kal zêl ang, tia chhia kan chham tawhna khan, hmeithai leh fahrah a siam ta fo mai si a! Kan kawr âwma kan Name plate ah hming kan bel a. Hei hi kan fate pa chu ani. Keimahni diktak zâwk chu kan dârah, ding leh veiah a intâr a. Kawr awma hming neitu kha chu a thi thei; mahse, a dâra chuang - a hming diktak zâwk erawh kha chu a thi ve dâwn lo ani!

  MIZORAM POLICE kal zêl ang che!

Article - TÂWP CHIN NEILO HMANGAIHNA



TÂWP CHIN NEILO HMANGAIHNA

            'Chumi lai chuan Petera a lo kal a, a hnênah, “Lalpa, ka unauvin ka chungah thil tisual sela, vawi eng zât nge ka ngaihdam ang? Vawi sarih thlengin em ni ang?” a ti a. Isuan a hnênah, “ ‘Vawi sarih thlengin," ka ti lo a che, "Vawi sarih hmun sawmsarih thlengin, ka ti zâwk che a ni. Mi tinin thinlung taka in unaute in ngaihdam loh chuan, ka Pa vâna mi pawhin chutiang bawkin in chungah a ti ve ang,” a ti a.' (Matthaia 18:21-22, 35) 

            Lal Isuan ngaidam ve duh lo chhiahhlawh tehkhin thu a sawina a ni. Bâwih pakhat talent sîngkhat ba chu a pu in a ngaidam tih kan hmu a; mahse, a bâwihpuite zinga miin a duli za a bat ve erawh chu a ngaidam thei lova, a hrawkah rêkin a ba chu a țhîng a, chu bâwih chuan zahngaihna a dîl chung pawhin a ngaidam duh lova, tâninah a khung ta hiâl a ni. Chu chu a pu in a lo hriât chuan, bâwih a ngaihdam tâka kha a kova, "Bâwih sual, ka khawngaih ang che khan nang pawhin i bâwihpui chu i khawngaih ve tur a ni lawm ni?" a ti a. A pu chu a thinur hlê a ni tih kan hmu a, a bat zawng zawng a tlâk hma loh zawng nghâisatute hnênah a pe ta a ni.

            Keini pawh, kan sual leiba engtikah maha kan rulh theihloh chu Lal Isuan a thisenin min rulh sak tawh a; chu thisen avanga ngaihdamna changtute kan ni. Chuti taka nasa leh mak tak maia ngaihdamna changtute hian kan bâwihpui ten duli za min batsak hi ngaihdam harsa kan ti țhîn em aw ?! 

            "Hmanah pawh ka ngaidam tawh", "A zozai tawh lutuk" tih maite pawh a awl țhîn! Mahse, Petera hnêna Lal Isua thusawi hi kan thinlungah lo thar leh se ava duhawm dâwn em! "Vawi sarih hmun sawmsarih"  thlengin, tâwp chin neilo ngaihdamna chu!